اولین چیزی که باید گفت اینکه:چون "گردنشون کلفته. اما یکی از مسایلی که اینا بهش گیر میدن مسئله خمسه که به ظاهر هم موضوع سختیه اما آنچنان هم سخت نیست یکی ازشون تو مدینه بهم گفت:مراجع الشیعه یأکلون اموال الناس بالباطل گفتم :آخه چطور جواب داد:باخمس گرفتن از مردم ما هیچ دلیلی برا خمس گرفتن نداریم تنها چیزی که در قران هست زکاته وبس اما دلایل ما واونا که خودشونم بهش بی توجه اند زیاده چون دربین علماشون کمتر کسی پیدا میشه که اهل تفکر به شیوه علمای ماباشه در اینجا با بیانی ساده و همه فهم ونیمه اجتهادی به این بحث میپردازیم.
همه فقهاء اسلام معتقدند که غنایم جنگى میان جهادگران تقسیم مىشود، مگر یک پنجم آن که باید در موارد خاصى صرف شود که در آیه کریمه قرآن وارد شده است: «وَ اعْلَمُوا أَنَّما غَنِمْتُمْ مِنْ شَیْءٍ فَأَنَّ لِلَّهِ خُمُسَهُ وَ لِلرَّسُولِ وَ لِذِی الْقُرْبى وَ الْیَتامى وَ الْمَساکِینِ وَ ابْنِ السَّبِیلِ ...» (انفال/ 41): بدانید آنچه را که به غنیمت مىگیرید، یک پنجم آن، از آن خدا و رسول او، و خویشاوندان وى، و یتیمان و تهیدستان و در راه ماندگان است ...
تفاوتى که فقیهان شیعه با دیگر فقهاء دارند این است که سنّىها خمس را منحصر به غنیمت جنگى دانسته و در غیر آن قایل به چنین فریضهاى نیستند. و دلیل آنان این است که این آیه در مورد غنیمت جنگى وارد شده است.
ولى این مطلب از دو نظر صحیح نیست.
اولًا: در لغت عرب علاوه بر غنیمت جنگى، به هر چیزى کهانسان به آن دست یابد، غنیمت گفته مىشود، و اختصاص به غنیمت جنگى ندارد، چنانکه ابن منظور مىگوید: «الغنم الفوز بالشىء من غیر مشقّة» : غنیمت، دست یافتن به چیزى است بدون مشقّت.و اصولًا «غنیمت» در برابر «غرامت» است، هرگاه انسانى بدون بهرهگیرى از چیزى محکوم به پرداخت مبلغى شود، نام آن غرامت، و آنگاه که نفعى به دست آورد، غنیمت نام دارد.
بنابراین، تخصیص آیه به غنایم جنگى دلیلى ندارد و نزول آیه در غنایم جنگى «بدر» دلیل بر اختصاص نیست.
و ثانیاً: در برخى از روایات وارد شده است که پیامبر گرامى صلى الله علیه و آله و سلم پرداخت خمس را از هر نوع درآمد واجب کرده است.
آنگاه که گروهى از قبیله عبدالقیس حضور او رسیدند و گفتند: میان ما و شما، مشرکان حایل و مانعاند، و ما فقط در ماههاى حرام (که امنیت برقرار است) مىتوانیم نزد شما بیاییم، دستوراتى را که در سایه عمل به آن وارد بهشت گردیم و دیگران را نیز به آن دعوت کنیم، بیان فرمایید، پیامبر صلى الله علیه و آله و سلم فرمود: شما را به ایمان فرمان مىدهم، آنگاه در تفسیر ایمان فرمود: «شهادة أن لا إله إلا اللَّه، و اقام الصلاة و إیتاء الزکاة، و ان تعطوا الخمس من المغنم»شهادت بریگانگى خدا، و بر پاداشتن نماز، و پرداختن زکات و اینکه یک پنجم درآمدها را بپردازند.
(صحیح بخاری ج 4ص250)مسلماً غنیمت در این حدیث درآمدهاى غیر جنگى است، زیرا مىگویند: ما در نقطهاى هستیم که دسترسى به پیامبر نداریم، یعنى از ترس مشرکان نمىتوانیم به مدینه بیاییم، این گونه افراد که در محاصره مشرکان بودند توانایى جهاد با مشرکان را نداشتند تا خمس غنیمت جنگ با آنان را بپردازند.
علاوه دلیل اصلى وجوب خمس از نظر شیعه روایات ائمه اهلبیت علیهم السلام است که براى همه حجّت است بر لزوم پرداخت خمس از هر گونه درآمد تصریح کرده و نقطه ابهامى باقى نگذاشته است.برای نمونه:1. عَنِ الْعَبْدِ الصَّالِحِ أَبِی الْحَسَنِ الْأَوَّلِ ع قَالَ: الْخُمُسُ مِنْ خَمْسَةِ أَشْیَاءَ مِنَ
الْغَنَائِمِ وَ مِنَ الْغَوْصِ وَ الْکُنُوزِ وَ مِنَ الْمَعَادِنِ وَ الْمَلَّاحَةِ
.2.عَنْ أَبِیعَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: خُذْ مَالَ النَّاصِبِ حَیْثُمَا وَجَدْتَهُ وَ ادْفَعْ إِلَیْنَا الْخُمُسَ.3.اما مهمترینشون
به آخرحدیث بیشتر توجه
کنید،عَنْ مُوسَى بْنِ جَعْفَرٍ ع قَالَ: قَرَأْتُ عَلَیْهِ آیَةَ الْخُمُسِ فَقَالَ مَا کَانَ لِلَّهِ فَهُوَ لِرَسُولِهِ وَ مَا کَانَ لِرَسُولِهِ
فَهُوَ لَنَا ثُمَّ قَالَ وَ اللَّهِ لَقَدْ یَسَّرَ
اللَّهُ عَلَى الْمُؤْمِنِینَ- أَرْزَاقَهُمْ بِخَمْسَةِ دَرَاهِمَ- جَعَلُوا لِرَبِّهِمْ وَاحِداً وَ أَکَلُوا أَرْبَعَةً أَحِلَّاءَ- ثُمَّ قَالَ هَذَا
مِنْ حَدِیثِنَا صَعْبٌ مُسْتَصْعَبٌ لَا
یَعْمَلُ بِهِ وَ لَا یَصْبِرُ عَلَیْهِ إِلَّا مُمْتَحَنٌ قَلْبُهُ لِلْإِیمَانِ.
وسایل الشیعه ج9باب خمس
موضوع :